Het belang van emotiemanagement bij mediation
Iedere mediator kent het moment waarop het gesprek stokt. De tafel ligt vol argumenten, feiten en mogelijke oplossingen, maar toch gebeurt er niets. De lucht is zwaar, de stilte pijnlijk. Partijen kijken elkaar niet meer aan, of juist met harde blikken. Je voelt dat er méér onder de oppervlakte speelt dan waarover wordt gesproken.
Dit is precies het terrein waar Emotionally Focused Mediation (EFM) van grote waarde is. Niet omdat het de juridische of zakelijke kant van het conflict negeert, maar omdat het ons helpt te begrijpen wat er werkelijk gaande is: emoties die vastlopen, interactiepatronen die steeds opnieuw hetzelfde spel spelen, en mensen die vechten om gehoord en erkend te worden.
Waarom emoties de sleutel zijn
We zijn geneigd emoties in mediation te zien als storende factor: “als ze wat rustiger zijn, kunnen we weer normaal praten.” Maar juist het negeren van emoties maakt dat gesprekken vaak niet verder komen.
EFM laat zien dat emoties de deur zijn naar de onderliggende dynamiek. Achter boosheid schuilt vaak angst om niet serieus genomen te worden. Achter terugtrekken zit soms een diep gevoel van machteloosheid. Wanneer we dat erkennen, verandert de toon van het gesprek. Mensen voelen zich gezien – en dat opent ruimte om opnieuw verbinding te maken.
Van onderhandelen naar echt contact
Als ervaren mediator weet je hoe krachtig onderhandelingstechnieken kunnen zijn. Maar je weet ook dat ze hun grenzen hebben. Onderhandelen kan belangen boven tafel brengen en compromissen zoeken, maar het herstelt zelden de relatie.
Mediation met een EFM-bril gaat een stap verder. Het draait niet alleen om wát partijen willen, maar vooral om hóe zij zich tot elkaar verhouden. Het legt de patronen bloot die maken dat mensen elkaar telkens verliezen in de communicatie. Denk aan de leidinggevende die harder gaat sturen omdat hij grip wil krijgen, terwijl de werknemer nog meer autonomie kwijtraakt en zich daardoor juist meer terugtrekt. Pas als je dit patroon bespreekbaar maakt, komt er beweging.
Waarom dit essentieel is in de dagelijkse praktijk van mediators
De meeste arbeids- en samenwerkingsconflicten die we aan tafel krijgen, zijn niet puur juridisch van aard. Natuurlijk spelen erfenissen, contracten, functies en verantwoordelijkheden een rol, maar de echte pijn zit vaak in woorden die niet gezegd zijn, erkenning die ontbreekt, of kwetsuren die al jaren meegaan.
Daarom is kennis van EFM zo belangrijk voor ervaren mediators. Het geeft je:
- Een taal voor emoties en hechting – zodat je niet alleen “het gesprek leidt”, maar de diepere lagen kunt benoemen.
- Instrumenten om patronen zichtbaar te maken – zodat partijen begrijpen waarom ze steeds in dezelfde valkuil stappen.
- Handvatten om veiligheid te creëren – zodat mensen het aandurven hun kwetsbaarheden uit te spreken.
Deze vaardigheden maken dat je niet alleen een conflict oplost, maar ook bijdraagt aan duurzame verandering in hoe mensen met elkaar omgaan.
Veelgemaakte fouten bij emotiemanagement
Zelfs ervaren mediators maken soms voor de hand liggende fouten:
- Emoties wegmasseren om “snel naar oplossingen” te gaan.
- Te veel focussen op de juridische of zakelijke laag en de relationele laag overslaan.
- Denken dat erkenning geven gelijkstaat aan partij kiezen.
EFM herinnert ons eraan dat erkenning niet over gelijk of ongelijk gaat, maar over gezien worden, en dus over de betrekking. En precies dát is vaak de ontbrekende sleutel.
Emotiemanagement als professionele kern
De kracht van mediation zit niet in het ondertekenen van een vaststellingsovereenkomst, maar in het herstellen van verbinding. En verbinding komt pas tot stand als emoties de plek krijgen die ze verdienen.
Voor ervaren mediators betekent dit dat kennis van Emotionally Focused Mediation niet zomaar een extra vaardigheid is, maar een professionele kerncompetentie. Het helpt je effectiever te werken, diepere doorbraken te realiseren en je cliënten niet alleen een oplossing, maar ook perspectief op een betere samenwerking te bieden.
Want uiteindelijk gaat mediation niet over het doven van het conflict, maar over het herstellen van menselijkheid in de relatie.
---
door Felix Merks
Oprichter Result ADR en Henri La Fontaine Academie
Felix Merks aan het woord
mr. Felix Merks, oprichter van Result ADR en Henri La Fontaine Academie, deelt maandelijks zijn inzichten, ervaring en visie op leiderschap, conflictmanagement en mediation. Aan de hand van praktijkvoorbeelden en actuele thema’s geeft hij een frisse blik op vraagstukken die veel organisaties raken.
Van het omgaan met lastig gedrag tot het voorkomen van escalaties en het versterken van betrokkenheid: Felix helpt professionals te reflecteren, te leren en effectiever te handelen in conflictsituaties.
Masterclass Emotionally Focused Mediation
Deze masterclass is speciaal ontwikkeld voor mediators en andere professionals die regelmatig gesprekken begeleiden waarin emoties hoog oplopen en moeilijk te sturen zijn.
Onder begeleiding van docent en expert Makiri Mual maakt u kennis met EFM, een methode geïnspireerd op het werk van Dr. Sue Johnson. Deze benadering kijkt naar conflicten vanuit de gehechtheid tussen mensen en biedt een helder, praktisch toepasbaar kader om emoties beter te begrijpen en te hanteren. U ontwikkelt meer grip op de dynamiek van moeilijke gesprekken en leert hoe u emoties kunt inzetten als ingang naar verbinding en herstel.